Bệnh viêm màng não ở trẻ em.
Contents
Viêm màng não ở trẻ là một bệnh nguy hiểm đặc trưng bởi phản ứng viêm của màng não và tủy sống. Nguyên nhân gây bệnh này ở trẻ thường là do virus (bệnh được gọi là viêm màng não vô khuẩn) hoặc vi khuẩn từ vị trí nhiễm trùng tại một phần khác của cơ thể di chuyển theo máu sang não và tủy. Ngoài ra, nhiễm nấm cũng có thể là nguyên nhân gây bệnh viêm màng não, nhưng điều này ít gặp hơn.
Bệnh viêm màng não ở trẻ em là do những nguyên nhân sau:
Bệnh xảy ra chủ yếu ở trẻ không được chủng ngừa. Đây cũng là nguyên nhân chính gây ra bệnh viêm màng não mủ ở trẻ trong khoảng từ 1 – 3 tuổi.
Bệnh viêm màng não ở trẻ em do vi khuẩn Hib chủ uêu lây chuyền từ người này sang người khác thông qua con đường hô hấp.
Khi mắc bệnh, thời gian ủ bệnh thường dưới 10 ngày. Bệnh có tỷ lệ tử vong khá cao và thường xảy ra trong những ngày đầu tiên.
Đây cũng là nguyên nhân chính gây ra các bệnh viêm phổi, nhiễm trùng huyết, viêm màng não. Theo thống kê của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), viêm màng não do phế cầu khuẩn chính là nguyên nhân gây tử vong ở trẻ dưới 5 tuổi.
Hiện nay, việc điều trị bệnh viêm màng não ở trẻ em do phế cầu khuẩn gây ra ngày càng khó khăn hơn. Bởi việc sử dụng kháng sinh không còn hiệu quả.
Bệnh viêm màng não ở trẻ em do mô cầu là bệnh lây truyền qua đường hô hấp. Thời gian ủ bệnh trong khoảng từ 1 – 10 ngày. Bệnh thường khởi phát đột ngột, với các dấu hiệu tương tự bệnh cảm cúm như: nhức đầu, ho, đau họng, mệt mỏi, … Tiếp theo, người bệnh sẽ bị sốt cao, khoảng 39 – 40 độ C, nhức đầu, buồn nôn và nôn, cơ thể thấy ớn lạnh và rét run, đau khớp, đau cơ, đặc biệt là đau ở vùng sống lưng và hai chân. Người bệnh bị tụt huyết áp, mạch đập nhanh, có thể bị sốc (hiếm khi xảy ra). Một trong những triệu chứng điển hình của viêm màng não mô cầu là xuất huyết ban, chủ yếu ở các vùng nách, hông, quanh các khớp khuỷu, gối, cổ chân. Ban có dạng giống như các nốt phỏng, lan rộng, thường xuất hiện trong vòng 1 – 2 ngày sau khi sốt.
Viêm màng não mô cầu có thể gây ra nhiều bệnh khác nhau (phối hợp hoặc riêng rẽ) tại nhiều cơ quan trong cơ thể người như hệ thần kinh, mắt, đường hô hấp, màng tim, máu, khớp, đường tiết niệu và sinh dục. Tuy nhiên, hai bệnh thường gặp và quan trọng hơn là viêm màng não mủ và nhiễm trùng huyết. Trong đó, nhiễm trùng huyết tối cấp là nguyên nhân gây tử vong nhanh chóng, mặc dù bệnh đã được điều trị tích cực.
Một trong những triệu chứng của viêm màng não là trẻ bị sốt một cách đột ngột kèm theo biểu hiện run rẩy. Nếu đã biết nói, con sẽ cho biết là bé đang rất lạnh, với các bé nhỏ hơn, con có thể tự tìm mền để đắp hay muốn được bế để ủ ấm.
Nhiệt độ cơ thể của trẻ tăng rất nhanh và bạn khó có thể hạ sốt cho trẻ. Sốt là triệu chứng của rất nhiều bệnh khác như viêm họng, sốt xuất huyết, bệnh tay chân miệng… nên bạn cần chú ý đến các dấu hiệu khác của trẻ. Điều này có thể giúp bạn nhận ra những thay đổi trong tình trạng sức khỏe của con.
Những cơn nhức đầu do viêm màng não thường không chỉ đơn giản là cơn đau đầu dữ dội mà còn có thể đau đến mức không thể chịu đựng được. Đây có thể là nguyên nhân khiến bé quấy khóc không ngừng hoặc tỏ ra lơ mơ. Ngoài ra, cơn đau cũng có thể lan đến cổ của trẻ, do đó một số trẻ có thể than đau cổ hoặc xoay trở cổ thường xuyên.
Một dấu hiệu quan trọng khác giúp nhận diện bệnh viêm màng não ở trẻ sơ sinh là thóp trẻ bị sưng.
Xem thêm:
Trẻ bị bệnh viêm màng não thường mất cảm giác ngon miệng. Điều này xảy ra là do trẻ bị nôn hoặc buồn nôn liên tục kèm theo triệu chứng đau bụng.
Một dấu hiệu khác của viêm màng não là sợ ánh sáng chói. Ánh sáng chói khiến trẻ cảm thấy đau nhức mắt, chảy nước mắt và làm cho cơn đau đầu trở nên dữ dội hơn.
Bạn có thể nhận biết trẻ có bị viêm màng não hay không nếu nhận thấy con trong tư thế nằm nghiêng, đầu ngửa ra sau, hai tay co lại, hai đầu gối co sát bụng, lưng cong ra sau. Trong y khoa, tư thế này còn được gọi là tư thế cò súng. Nếu bạn cố gắng xoay đỡ để bé nằm ở vị trí khác, bé sẽ có xu hướng nằm lại như cũ.
Phát ban da cũng có thể là một dấu hiệu cảnh báo trẻ bị viêm màng não. Bạn có thể làm xét nghiệm này tại nhà để biết con có bị viêm màng não hay không. Cách thực hiện như sau:
Lấy một ly thủy tinh trong suốt, bạn đặt ly vào vị trí phát ban và ấn mạnh cho đến khi vùng da xung quanh trở nên nhợt nhạt. Nếu các đốm phát ban trở nên nhợt nhạt cùng với da, nhiều khả năng là bé không bị viêm màng não. Nếu đốm phát ban không nhợt màu, bạn nên đưa con đi khám, nguy cơ cao là bé đang bị phát ban do viêm màng não.
Khi thấy trẻ có những dấu hiệu cảnh báo trên, cha mẹ hoặc người chăm sóc trẻ cần lập tức đưa trẻ đến cơ sở y tế gần nhất để được khám, làm các xét nghiệm chẩn đoán chính xác và điều trị kịp thời.
Lưu ý, tuyệt đối không tự ý sử dụng thuốc nếu không có chỉ định và hướng dẫn của bác sĩ, hoặc cho trẻ uống các loại lá. Nếu trì hoãn và chậm trễ đưa trẻ đến bệnh viện có thể gây nguy hiểm đến tính mạng của trẻ và làm tăng nguy cơ để lại nhiều di chứng về thần kinh do bệnh được điều trị muộn.
Bệnh viêm màng não trẻ em có thể được phòng ngừa bằng cách tiêm chủng vaccine. Tại Việt Nam hiện đều có vaccine phòng ngừa bệnh viêm màng não do vi khuẩn Hib, phế cầu khuẩn và mô cầu các nhóm. Các bậc cha mẹ cần chú ý theo dõi và lưu lại việc chủng ngừa của trẻ để đảm bảo trẻ được tiêm ngừa đúng lịch và đầy đủ.
Các bạn có thể quan tâm:
View Comments